भोग आणि ईश्वर ४९६

भोग आणि ईश्वर  ४९६ (१डिसेंबर, २०२० पासून अखंड) 

  

यस्य स्मरणमात्रेण जन्मसंसारबन्धनात्।

विमुच्यते नमस्तस्मै विष्णवे प्रभविष्णवे।। 

आपण काल पाहिलं की श्रद्धा ही विश्वासाची परिसीमा आहे. म्हणजेच विश्वास हा जेंव्हा शतशः असतो किंवा संपूर्ण असतो, त्यावेळी तो श्रद्धेचं रूप घेतो. वास्तविक अर्थाने आपण एखादी गोष्ट, व्यक्ती किंवा पूजनीय व्यक्तित्व आपल्या अस्तित्वापेक्षाही परम सत्य मानतो, त्यावेळी तिला श्रद्धा म्हटलं जातं. आपण श्रद्धेच्या माध्यमातून आपल्या आराध्याला आपल्याहून भिन्न मानत नाही, त्यावेळी श्रद्धा दृढ झाली आणि मी व आराध्य यात काही अंतर उरलं नाही, अशी दृढता व विश्वास त्यात निर्माण होतो. 

अनेकांना या गोष्टीचा वा भावाचा प्रत्यय त्यावेळी येईल किंवा येतो, जेंव्हा श्रद्धेचा भाव मनातील इतर सर्व भावांना व्यापून उरतो. त्यावेळी श्रद्धा मनातील सर्व केंद्रांवर वा शक्तीस्थानांवर विराजित होते. अर्थात आपल्यातील इतर सर्व भाव, त्या एकाच भावात लुप्त होऊन, एक अलौकिक भाव तयार होतो. अश्या स्थितीला मानव येण्यासाठी स्मरण, शरण व श्रद्धा या त्रिसूत्रीचा दृढतेने अवलंब अत्यंत महत्वाचा आहे. 

या त्रिसूत्रीच्या पालनाचं मूळ, हे भगवंत वचनात आहे. मामेकम् शरणम् व्रज. आता यातील एक म्हणजे कोण हा देखील एक प्रश्न नेहमी निर्माण होतो. त्यावर प्रत्येक जण आपल्या श्रद्धा स्थानाला श्रेष्ठ मानून, त्यालाच तो एक मानतो. ते अनेक अर्थाने सत्य आहे. याचं कारण असं की, ईश्वराच्या कथनानुसार आणि वेद पुराणं यांनी, ज्याप्रमाणे ईश्वराच्या अस्तित्वाचं आणि प्रकटीकरणाचं सत्य मांडलं आहे, त्यानुसार सर्व जीवात तो आहे. 

पण त्या आत्मतत्वाची जाणीव ज्यांना झाली, त्या त्या थोर विभूतींना, साधू संत, भक्तजन यांना, ईश्वर आपल्या हृदयात स्थान देतो. तरीही चैतन्यरूपात त्यांचं अस्तित्व, शिल्लक असतच. दुसरं म्हणजे ईश्वराने हेदेखील सांगितलं आहेच की, मी अनेक रुपात येऊन, प्रकट होऊन, ज्याचा जसा भाव असेल, त्यानुसार त्याला प्राप्त होतो. म्हणजेच ज्याला आपण आराध्य मानलं, गुरुस्थानी मानलं, पूजनीय मानलं, त्या देहात, प्रतिमेत वा व्यक्तित्वात, भक्तांच्या त्या भावामुळे, परम ईश्वर त्या स्वरूपाने प्रकट होऊन, इप्सित व इच्छित देण्यासाठी सज्ज असतो. 

म्हणजेच तोच अनेक रुपात येतो, अनेक देहात राहतो आणि भक्तांच्या इच्छांची पूर्तता करतो. म्हणजेच त्या अनेकात तो एक आहे. किंवा त्या एकातच ते अनेक आहेत. किंबहुना ते भिन्न सद्गुरू, संत, महंत, ऋषीमुनी हे त्याच एकोहं द्वितीयो नास्ती याचं सोदाहरण आहे. किंबहुना असंही म्हणता येईल की, भाव, भक्ती, श्रद्धा, विश्वास जपण्यासाठी तो एकच असलेला ईश्वर, अनेकांना त्यांच्या त्यांच्या आराध्य रुपात प्रकटून त्याना अपेक्षित दिसतो वा जाणवतो.एकप्रकारे हा आभासातून सत्य सांगण्याचा प्रकार आहे. 

अर्थात, तुम्ही कोणत्याही रुपात माझं पूजन करा, स्मरण करा वा शरण येऊन, श्रद्धारुप अंतःकरणाने पहा, तुम्ही इच्छिलेल्या, स्मरलेल्या रुपात मीच असेन. म्हणून मामेकम् शरणम् व्रज. 

अजूनही चिंतन, श्रद्धा आणि भक्ती यावर, उद्याच्या भागात करूया. नामाचं चिंतन नित्य करतच राहूया. 

भोग आणि ईश्वर भाग १  (लेख क्र १ ते ६७) व भाग २ (लेख क्र ६८ ते १३७), ही पुस्तकं उपलब्ध आहेत. आपण खाली दिलेल्या मोबाईल नंबरवर संपर्क साधून, , पुस्तक मागवू शकता.  

©® विचार व  लेखन : प्रसन्न आठवले

१०/०४/२०२२

९०४९३५३८०९ wap

९९६०७६२१७९

🕉️🕉️🕉️

श्रीकृष्ण प्रेरणा!!श्रीकृष्णार्पणमस्तू !!