भोग आणि ईश्वर ५०४

भोग आणि ईश्वर  ५०४  (१डिसेंबर, २०२० पासून अखंड) 

माया म्हणजे काय याचा शोध घेण्याचा प्रयत्न करूया. मुळात माया ही चांगली वा वाईट असा काहीही प्रकार नाही. कारण खेळ माया खेळते, तेंव्हा मती आपलीच कार्य करते. कारण तो खेळ, आपण स्वमनाने किंवा समोहनाने खेळतो. पण यात सहभागी कोण होतं हे ठरवणं, थोडं क्लिष्ट आहे. सध्याच्या काळातील एखादं उदाहरण घेऊया, म्हणजे आपल्याला कदाचित काही सापडतं का ते समजेल. 

सध्या इंटरनेट, मोबाईल या काळात, मोबाईलवर अनेक समाजमाध्यमं कार्यरत आहेत आणि अनेक खेळांच्या साईट्स सुद्धा आहेत. हे सर्व अनेक मार्गानी आपल्याला प्रलोभनांचं आणि आकर्षक जाहिरातींचं वेष्टन गुंडाळून, मोह आपल्यापुढे मांडतात. ही झाली माया. इथे ती काही व्यावसायिक कंपन्यांसाठी कार्य करते. उद्देश तुम्हाला गुंतवून, तुमचा वेळ घेऊन, तुमच्या महिन्याच्या इंटरनेट पॅक मधील काही भाग, त्यांना हवा असतो. तो कसा मिळतो, तर कार्य सहजसोप्प आहे. 

तुम्ही जितका वेळ एखाद्या साईटवर किंवा समाज माध्यमावर असाल, तितका तुमच्या इंटरनेट वापराच्या वेळावर अवलंबून पैसे, तुमच्या इंटरनेट पॅकमधून सदर गेम कंपनी, समाज माध्यमाची साईट यांना विभागले जातात. तुमच्या महिन्याच्या रिचार्जमध्ये हे सर्व धरलेलं असतं. यातील जास्तीतजास्त भाग आपल्याला मिळावा किंवा आपल्याकडे यावा, यासाठीचा प्रयत्न या मायारुप कंपन्या करत असतात. हा नित्य प्रलोभनाचा उद्योग म्हणजे आजचं समाजमाध्यम इंटरनेट आदींचा व्यापार. 

हाच या लोकांचा उद्योग आणि नफा कमावण्याचा कार्यक्रम. म्हणजे हेच मायेचं मर्म आहे. किंबहुना  माया समजायला या सारखं दुसरं उदाहरण कदाचित शोधून सापडलं नसतं. आता हा इंटरनेट आणि या वेगवेगळ्या साईट्स यांच्या खेळात, चूक कोणाची हा प्रश्न जसा गैर आहे, तसाच मायेच्या खेळात, माया असं का करते, हा प्रश्न गैर आहे. इंटरनेटच्या जगतात जसं आपण वापर करायचा का, की नाही हे आणि एवढंच आपण  ठरवू शकतो.  कारण खेळ हा चालणारच आणि जो तो या खेळात आपला जास्तीतजास्त हिस्सा काढून घेण्याचा प्रयत्न करणारच. 

उत्तम हे आहे की, यात आपण आपल्या लाभासाठी आणि लाभदायक तेवढं करून घेऊन, आपलं हित सांधलं जाईल इतपत आणि तितकाच वापर करून घेतला. तर या खेळात आपण winner नसलो तरीही loser नक्की नसू. कारण या दोन्ही खेळांचा (माया आणि सद्यजगत) पसारा व व्याप इतका मोठा आहे की, आपण तो नियंत्रित करण्याचा विचार करू शकत नाही आणि करण्याचा प्रयत्न करू नये. तो आपल्या कुवतीचा वा ताकदीचा भाग नाही. 

म्हणजे मायेचा पसारा, व्याप आणि व्यास हा किती अवाढव्य आहे, याची कल्पना आता आली असेल. आपल्या हातात अडकणं किंवा न अडकता या मायेचा लाभ घेत पुढे जाणं इतकंच आहे. पण ते कसं साध्य होणार आणि त्याच्या काय युक्त्या आहेत आणि त्यात काय काय काळजी घ्यावी लागते, हे आपण उद्याच्या भागात पाहूया. पण तोपर्यंत नामाचा हात न सोडता, नामस्मरण करतच राहूया. 

भोग आणि ईश्वर भाग १  (लेख क्र १ ते ६७) व भाग २ (लेख क्र ६८ ते १३७), ही पुस्तकं उपलब्ध आहेत. आपण खाली दिलेल्या मोबाईल नंबरवर संपर्क साधून, , पुस्तक मागवू शकता.  

©® विचार व  लेखन : प्रसन्न आठवले

१८/०४/२०२२

९०४९३५३८०९ wap

९९६०७६२१७९

🕉️🕉️🕉️

श्रीकृष्ण प्रेरणा!!श्रीकृष्णार्पणमस्तू !!