भोग आणि ईश्वर ४९१

भोग आणि ईश्वर  ४९१  (१डिसेंबर, २०२० पासून अखंड) 

  

यस्य स्मरणमात्रेण जन्मसंसारबन्धनात्।

विमुच्यते नमस्तस्मै विष्णवे प्रभविष्णवे।। 

शरणागती किंवा शरण जाणं, यावर आपण चिंतन करत आहोत. एक गोष्ट कायम लक्षात ठेवावी की हे भगवंताचं ब्रीद आहे की,शरण आलेल्याला,ते कायम तारतात. म्हणजे शरण आलेला जीव हा दयेस पात्र असतो. अर्थातच ईश्वराची दया म्हणजे अलौकिकच असणार. शरण जाण्याची काही परिमाणं आहेत का किंवा काही व्याख्या करता येईल का. तर नक्कीच करता येईल. 

सर्वात प्रथम म्हणजे शरणागती ही बिनशर्त असते, म्हणजेच unconditional असते किंवा असलीच पाहिजे. कारण काही अटीशर्ती घालून केली जाते ती शरणागती नसते तर, निव्वळ व्यवहार असतो. अर्थातच ईश्वर सर्व व्यावहारिक व सांसारिक गोष्टींच्या पलीकडे असलेली, या जगताला नियंत्रित करणारी शक्ती आहे. त्यामुळे आपण कोणत्याही अटी ठेवून, शरण जाऊ शकत नाही. 

बर अटी नाहीत, पण निदान काही अपेक्षा मागणी वा निदान इच्छा तरी असावी का. तर अजिबात नाही. कोणत्याही इच्छेला वा मागणीला शरणागतीत स्थान नाही. काही विशिष्ट हेतू मनात धरून, आपण ईश्वर चरणी शरण जाऊ शकतो का. तर नाही. कारण मागणी व पुरवठा आणि हेतू व साध्य होणं यादेखील व्यावहारिक बाजू आहेत. 

याची कारणं अनेक आहेत. सर्वात प्रथम म्हणजे, कर्म फलाच्या सिद्धांतानुसार काया वाचा व मन या तिन्हीद्वारे जे कर्म घडेल, त्याने बद्धता येते. शरणागती ही निर्गुण, निराकार ईश्वराला स्वतःतील स्व अहं यांची तिलांजली देऊनच साध्य करता येते. किंबहुना आपलं अस्तित्व आहे तोपर्यंत संपूर्ण शरणागती अशक्य आहे., 

कारण शरण जाणं म्हणजे एखादया आराध्याच्या पायाशी सर्व जन्माचं, कर्मफल अर्पण करणं. म्हणजेच दुसऱ्या अर्थाने कर्म करत असतानाच, त्याच्या फलाची अपेक्षा न धरणं. आपण गणितात, उत्तर माहीत नसताना, क्ष धरून पुढे जातो.  शरणागतीच्या बाबतीत, उत्तर शून्य धरूनच सर्व गणित सोडवायचं असतं. म्हणजे शून्य उत्तर गृहीत धरून, ते शून्य उत्तर प्राप्त करण्यासाठी,कर्मफल, अपेक्षा  इच्छा, आकांक्षा, भावभावना, म्हणजेच जिथे जिथे मनाची गुंतवणूक होऊ शकेल वा होण्याची शक्यता आहे, ते सर्व सोडून देणं. 

मनाची गुंतवणूक म्हणजे नक्की काय काय अपेक्षित आहे, यावर उद्या विचार करूया. तोपर्यंत नामाचं निजकर्तव्य करत राहूया. 

भोग आणि ईश्वर भाग १  (लेख क्र १ ते ६७) व भाग २ (लेख क्र ६८ ते १३७), ही पुस्तकं उपलब्ध आहेत. आपण खाली दिलेल्या मोबाईल नंबरवर संपर्क साधून, , पुस्तक मागवू शकता.  

©® विचार व  लेखन : प्रसन्न आठवले

०५/०४/२०२२

९०४९३५३८०९ wap

९९६०७६२१७९

🕉️🕉️🕉️

श्रीकृष्ण प्रेरणा!!श्रीकृष्णार्पणमस्तू !!