भोग आणि ईश्वर ४७७ (१डिसेंबर, २०२० पासून अखंड)
सुखप्राप्तीची इच्छा, अपेक्षा आणि आकांक्षा ही माणसाला कर्मप्रवृत्त करते. कर्मी रत राहण्याची इच्छा जागृत राहण्यासाठी ही सुखप्राप्तीची इच्छा आणि त्या इच्छेतून निर्माण होणारी रुची मनाला त्या कर्माची प्रेरणा देऊन कार्यरत ठेवते. म्हणजेच मनातील ऊर्जा आणि शक्ती याना स्फूर्ती देतेअर्थात stimulate करते. असा stimulation किंवा स्फूर्तीचा झरा बाह्य औषधं किंवा व्यसनाने सुद्धा प्राप्त होतो. पण तो तात्पुरता असतो. ती नशा किंवा त्या औषधाचा परिणाम उतरल्यावर पुन्हा माणूस आपल्या मूळ विश्वात परत येतो.
असं कृत्रिम stimulation अर्थात स्फूर्ती प्राप्त करण्याची ओढ वा सवय फक्त व्यसनाधीन लोकांनाच असते हा सार्वत्रिक गैरसमज आहे. माणसाला दैनंदिन जीवनात अनेक मोह, माया, लोभ मद इत्यादी विकारांच्या प्रभावाची नशा माणसाला अनेक दुष्कर्मांना प्रवृत्त करते. ही चुकीच्या परिणामांची प्रलोभनांचं stimulation किंवा स्फूर्ती, शारीरिक नशेप्रमाणेच अंती किंवा कर्मफल स्वरूपात आत्मघाती किंवा जन्मजन्मांतरीच्या चक्रात नेऊन उभी करणारी आहे.
म्हणजेच stimulation किंवा अपेक्षांच्या पुर्ततेची नशा ही सर्वसाधारणपणे मनाला बुद्धीला आणि देहाला कार्यरत ठेवतं. पण मानवी मन हे कधीही या सर्वाने तृप्त होत नाही. म्हणजे सतत कर्मरत राहण्यासाठी सतत अपेक्षांची नशा आणि अपेक्षा भंगाच्या दुःखातून पुन्हा नैराश्य, पण पुन्हा नवीन नशेच्या मागे लागून,पुन्हा पळणं. याच चक्रात कितीक जन्म फिरत राहण्याची नशा.
सहा नशेचा अंमल जन्मोजन्मी मानवी मनावर अनेक रुपात अनेक प्रकारे गारुड घालतो. त्या नशेच्या मागे मानवी मन देह बुद्धी यांना सतत प्रवृत्त ठेवतं आणि कर्माचे ढीग अर्थात डोंगर उभे करून,पुन्हा त्यांच्या परिणामांनी खट्टू होतो. जर काही चांगलं समोर आलं तर माणूस आनंदी होऊन,पुन्हा नव्या जोमाने कर्ममग्न होतो.
पण हेच अनिष्ट वा दुःखकारक समोर आलं की मग त्या मागची कारणं शोधतो. वास्तविक आपलंच हे अपेक्षांच्या मागे धावून कर्मरत राहून चालणं हेच अनेक कर्मांच्या फलांना जन्म देते. ते परिणाम अनेकवेळा कालांतराने येतात. पण माणूस नेहमी त्यांची संगत चुकीच्या कर्मांशी लावून अजून चुका करण्यास प्रवृत्त होतो. असा हा बेरीज वजाबाकीचा खेळ खेळत पूर्ण आयुष्य निघून जातं.
याचा काही तोड इलाज किंवा उपाय नाही का, यावर उद्याच्या भागात चर्चा करूया आणि तोपर्यंत नामाचा आनंद घेत राहूया.
भोग आणि ईश्वर भाग १ (लेख क्र १ ते ६७) व भाग २ (लेख क्र ६८ ते १३७), ही पुस्तकं उपलब्ध आहेत. आपण खाली दिलेल्या मोबाईल नंबरवर संपर्क साधून, , पुस्तक मागवू शकता.
©® विचार व लेखन : प्रसन्न आठवले
२२/०३/२०२२
९०४९३५३८०९ wap
९९६०७६२१७९
🕉️🕉️🕉️
श्रीकृष्ण प्रेरणा!!श्रीकृष्णार्पणमस्तू !!
Comments
Post a Comment