सौंदर्य वा सुंदरता

सौंदर्य वा सुंदरता 

सौन्दर्याची अचूक व्याख्या कदाचित ईश्वराच्या व्याख्ये इतकिच कठीण आहे. किंबहुना दोन्ही गोष्टी शब्दात पकड़ण हे प्रायः अशक्य आहे. दोन्हीबद्दल एक मात्र नककीच की ते पाहणाऱ्याच्या मनातल प्रतिबिम्ब असत. जशी मानसिकता पाहणाऱ्याची तस आकलन ईश्वराच आणि सौन्दर्याच. म्हणजेच पाहणाऱ्याच्या मनात ते आधी उमटत नन्तर जाणीवेला प्राप्त होत. 

एक स्पष्ट आहे की सौंदर्य म्हणजे नक्की क़ाय हे वाक्यात सांगण तस मुश्किल आहे. पण जी गोष्ट, वस्तु, दृश्य  अथवा व्यक्ति पाहिल्याने मनाला आनंद, उल्हास, उत्साह आणि सकारात्मकता येते ती कोणतीही गोष्ट सुंदर समजावी. एखादी नाजुक कलाकृति, एखाद  गाण, एखाद  दृश्य, एखादा चेहरा पाहिल्याने मनातला मूळचा आनंद हा उस्फुर्तपणे प्रकट होतो, कोणत्याही विषयाला स्पर्श न करता, म्हणजेच जी प्रतिक्रिया निर्मळ आणि निष्कलंक असते, तेंव्हा समजाव की तिथे सौंदर्य आहे.

सुंदरता ही मनाची ती अनुभूति आहे जी समोरच्या व्यक्तीला अलौकिक आनंद देऊन जाते. सुंदरता ही व्यक्तिसापेक्ष अनुभूति आहे आणि ती निर्मळ असेल तरच ते ख़र सौंदर्य अस म्हणाव लागेल. एखादी सुंदर गोष्ट, वा व्यक्ति पाहून मनाला मिळणाऱ्या प्रसन्नतेमधे सौन्दर्याची पावती दडलेली आहे. सुंदरता ही पाहणाऱ्याला आकृष्ट करते. पण त्यात हव्यास अथवा वखवख नसेल हे नक्की आणि तीच खरी सुंदरता समजावी , बाकीं सर्व वासनेचा बाजार. 

शेवटी इतकच म्हणीन कि ,सुंदरता ही ईश्वराची अनुभूति आणि शुद्ध व पवित्र अंतरातम्याची ती छबी आहे जी पाहणाऱ्याला सामोर दिसते, पण असते प्रत्यक्षात मनात, अन्तर्मनात

सूप्रभात 

© लेखन प्रसन्न आठवले
२४/०५/२०१८