जानकी पुनःवनवास १०३

ll ॐ गंगणपतये ll

जानकी पुनःवनवास १०३

अर्थात राजा निमी निद्रेतून जागा झाल्यावर त्याला ब्रम्हर्षी वसिष्ठांनी दिलेल्या शापाचा वृत्तांत समजला.  ते ऐकून  राजा निमीदेखील क्रोधीत झाला आणि अनायासे त्याच्या मुखातून क्रोधातून ब्रह्मर्षींसाठी शाप निघाला कि, आपण  सत्य परिस्थिती आणि माझी निद्रा यांचं कारण न जाणताच मला शाप दिलात त्यामुळे मीदेखील आपणाला शाप देतो कि, आपणही शरीरहीन व्हाल अर्थात आपणासही मृत्यू प्राप्त होईल.

अर्थातच राजेंद्र आणि द्विजेंद्र दोघेही समान शापाच्या प्रभावाने त्वरित शरीरहीन झाले.

त्यानंतर देहहीन अवस्थेत ब्रम्हर्षी वसिष्ठ पिताश्री ब्रह्मदेव यांच्याकडे गेले. ब्रह्मदेवांनी त्यांना विचारलं कि, काय प्रयोजनार्थ येथे आपलं आगमन झाले. यावर ब्रम्हर्षी त्यांना म्हणाले कि, राजा निमी यांच्या शापामुळे मी शरीरहीन अवस्थेत आलो आहे. अर्थात आपण जाणता कि, पंचमहाभूत शरीर, हेच सर्व प्राप्त  करण्याचं साधन आहे आणि तेच नसल्यामुळे या शरीरविहीन अवस्थेत काहीही करणं अशक्य आहे. म्हणून आपल्याला विनंती करायला आलो आहे. कि, आपण मला काही उपाय सुचवा जेणेकरून मला पुन्हा देह प्राप्त होईल.

यावर ब्रम्हदेव म्हणाले कि, तू इथून वरुणाच्या शरीरात प्रवेश कर आणि त्याच्या माध्यमातून तुझा  पुनर्जन्म होऊन तूला पुन्हा देह प्राप्त होईल. ब्रह्मदेवांच्या  कथनानुसार ब्रम्हर्षी वसिष्ठ उत्पन्न झाले आणि त्याना पाहून आपल्या वंशाचे आद्य महाराज इकश्वाकु अतिहर्षीत होऊन ब्रम्हर्षी वसिष्ठ यांना म्हणाले कि, आपण माझ्या व माझ्या कुलाचे कुलगुरू पद स्वीकारा अशी मी आपल्याला विनंती करतो. हे लक्ष्मणा अश्या प्रकारे ब्रम्हर्षी वसिष्ठ नवीन शरीर प्राप्त करते झाले.

आता राजा निमीबद्दल सांगतो ऐक. राजा निमीला मृत पाहून सुद्धा ऋषीगणांनी त्याच मृत शरीराकडून यज्ञ पूर्ण करून घेण्याचं ठरवलं. त्यासाठी त्यांनी प्रजाजन आणि राजाचे नोकर चाकर यांना सांगून त्या मृत शरीराला गंध , फुल लावून  आणि विविध वस्त्र परिधान करून त्याच रक्षण केलं. जेंव्हा यज्ञ पूर्ण झाला, यज्ञ विधीचे पूर्णाधिकारी भृगु ऋषी  राजा निमीच्या मृत देहाला पाहून म्हणाले. हे राजन मी तुझ्यावर अत्यंत प्रसन्न आहे आणि आता मी तुझ्या या मृत शरीरात चैतन्य प्रस्थापित करून त्याला पुनः जिवंत करतो.

तिकडे समस्त देवतागण सुद्धा महाराज निमीच्या आत्म्याला म्हणाले हे राजर्षे वर मागा आम्ही तुम्हाला कुठे स्थापित करू. हे वचन ऐकून राजा निमी अत्यन्त आनंदित म्हणाले कि, हे देवतागण मला समस्त प्राणिमात्रांच्या नेत्रात राहायचं आहे त्यामुळे माझी तिथे स्थापना करा. यावर समस्त देवता म्हणाले कि, हे निमी तुझ्या इच्छेनुसार तू  वायुरूप होऊन समस्त प्राणिमात्रांच्या नेत्रात वास करशील, ज्या योगे त्यांचे नेत्र शुष्क पडून ते आपली नेत्रकवाडे म्हणजेच पापण्या सतत उघड झाप करून आपले नेत्र पाण्याने भरत राहतील ज्यायोगे त्यांच्या नेत्रांचा शुष्कपणा जात राहील. हे राजन अश्या तऱ्हेने तू सदैव या जगात जीवित राहशील.

ll श्रीराम श्रीराम श्रीराम ll

क्रमशः

© लेखन : प्रसन्न आठवले